“PLANNEN VOOR HERBOUW HOTEL RADIO KOOTWIJK IN VERGEVORDERD STADIUM” 
21 april 2019 Lees ook : ” vijf jaar wachten”…….(zie onder)
Jeroen Pol 21-04-19, 06:30
De plannen voor de wederopbouw van het hotel in Radio Kootwijk krijgen concrete vormen. Het hotel brandde in maart 2006 voor een groot deel af. Eelco Schurer, locatiemanager namens Staatsbosbeheer, hoopt dat er over twee jaar daadwerkelijk wordt gebouwd aan het monumentale pand. Provincie Gelderland heeft subsidie beschikbaar gesteld om onder meer de bouwkundige staat te kunnen onderzoeken.
In 1921 is het Tehuis voor Vrijgezelle Ambtenaren gebouwd. Het gebouw kreeg vijf jaar later al een andere functie, toen de meeste woningen voor personeelsleden van het zendstation klaar waren en de telegrafisten waren vertrokken. Het werd een hotel met een restaurant, dat Hotel Radio werd genoemd; hier konden zowel ambtenaren van de PTT als toeristen overnachten. Het hotel was – evenals de Kathedraal – ontworpen door architect Julius Marie Luthmann. Zijn bouwstijl vertoonde sterke verwantschap met de Amsterdamse School
Familie Middelveen
In 1929 werd er een vleugel bijgebouwd, met twaalf personeelskamers, een eetzaal en een ontspanningszaal. Aan de achterkant kreeg de nieuwbouw een lage, langgerekte uitbouw, met een kegelbaan. In 1941-1942 vergrootten de Duitsers het gebouw met een vleugel aan de rechterkant. Van 1947, tot het hotel in 1972 de deuren sloot, zwaaide de familie Middelveen er de scepter. Enkele jaren daarna was het gebouw in gebruik als kantoor, daarna werd het verbouwd en ingericht voor leidinggevend en administratief PTT-personeel. Het kreeg de naam Gebouw H, als herinnering aan het vroegere Hotel Radio.
November 2000 kwam eigenaar KPN met het plan om het complex te slopen, omdat de onderhoudskosten tegen de miljoen gulden liepen. Zo ver kwam het niet, de gemeentebestuur van Apeldoorn stond op haar achterste benen. Twee jaar later lag er een plan dat met hotel en lodges zich richtte op verblijfsrecreatie, dat het ook niet zou halen.
Aftakeling
Sinds de brand van 2006 werd de herbouw van het hotel meer dan eens geopperd. In juni 2007 leek de kogel door de kerk. Dienst Landelijk Gebied, de nieuwe eigenaar en beheerder van het voormalige zenderpark, wilde het hotel in oude luister herstellen. Zelfs de eerder verdwenen dubbele boog boven de entree zou terugkomen. Aan het eind van dat jaar werden de restanten van het hotel afgedekt om verdere aftakeling te voorkomen.
In 2010 deed de Dienst Landelijk Gebied het beheer over aan Staatsbosbeheer. De gedachte was toen dat het hotel eind 2012 of in de loop van 2013 weer in gebruik kon worden genomen. Omdat er bezwaren tegen het nieuwe bestemmingsplan kwamen en doordat de marktomstandigheden veranderden ging ook door die plannen een kruis.
25 Kamers
Eelco Schurer is nu optimistisch gestemd. ,,Want wie kan er nu tegen zijn dat op de plek van deze bouwval zo’n mooi gebouw in ere wordt hersteld?’’ Staatsbosbeheer gaat de kaders stellen waar binnen de architect, bouwer en de ondernemer die het hotel gaat runnen zich moeten bewegen. In het hotel is ruimte voor 25 kamers. ,,Het gaat voor ons niet alleen om geld’’, benadrukt Schurer, ,,maar bijvoorbeeld ook om de vraag: Wat voeg je toe? Het moet passen binnen Radio Kootwijk. Het gaat om beleving, om kwaliteit, om cultureel erfgoed. We gaan het dan ook breed aanbesteden.’’
Het flora en faunaonderzoek loopt al. ,,Wat zit er aan bijzondere natuur en wat betekent dat?’’, legt Schurer uit. ,,Een ambtenaar van de gemeente Apeldoorn helpt ons mee in het hele proces. Over twee jaar zijn we bezig met de bouw, hoop ik.’’ Om de herontwikkeling mogelijk te maken moet het bestemmingsplan worden gewijzigd. ,,Zo is het gebouw in de huidige staat hoger dan het bestemmingsplan toestaat’’, zegt Schurer. En zo zijn er meer zaken die een update behoeven. ,,Er is nog een plek voor een nieuw dorpshuis ingetekend bij de tennisbaan, maar het dorpshuis heeft al onderdak in een bestaand gebouw gekregen’’, geeft Schurer een voorbeeld.
Rechtsgang
Waar in het verleden het vernieuwen van het bestemmingsplan voor Radio Kootwijk met lange rechtsgangen gepaard ging hoopt Schurer nu op een soepeler traject. ,,Er komt geen extra bezoek ten opzichte van het huidige bestemmingsplan. Wij hebben ons steeds aan alle afspraken gehouden en dat blijven we doen. Het asfalt van de grote parkeerplaats bij de Kathedraal is verwijderd. Asbestdaken zijn gesaneerd. De dieselloods is volgende gebouw dat plat gaat.’’
Nieuwe functies
Radio Kootwijk is een zelfstandig erf binnen Staatsbosbeheer. Dat betekent dat het voormalige zendcomplex zichzelf in stand moet kunnen houden. Er is geld nodig om de kosten van personeel en het onderhoud van zo’n twintig gebouwen te kunnen dragen. ,,Een hotel heeft een functie waarmee we geld kunnen binnenhalen’’, zegt Eelco Schurer, die als de rentmeester van Radio Kootwijk kan worden gezien. ,,Een hotel op zo’n bijzondere plek zal gasten trekken die speciaal voor de ambiance komen. Rust en natuur zijn dan kernwaarden.’’
Veel oude gebouwen op het terrein hebben al een nieuwe functie. Zo zijn de Theaterloods en de Droomfabriek huurders. Het voormalige Zendgebouw A, bekend als de Kathedraal, wordt onder meer gebruikt voor conferenties, vergaderingen en muziekvoorstellingen.
Eind 2007 werd een provisorisch dak op het deels afgebrande hotel gelegd om verder verval te voorkomen. Links de watertoren van Radio Kootwijk. © Maarten Sprangh
_____________________________________________________________________________________________
‘HOTEL RADIO’ Door: Cees van der Pluijm (1954-2014). Oud bewoner Radio Kootwijk
Het ‘Hotel Radio’ 1924.
In de beginjaren van het zendstation was er, vanwege de nog gebrekkige verbindingen met Apeldoorn en de beperkte voorzieningen in het barakkendorp behoefte aan een onderkomen voor de telegrafisten en de technici die vanaf begin 1922 in Gebouw A werkzaam waren. Daarom werd in 1921 begonnen met de bouw van het door Luthmann ontworpen ‘Tehuis voor ongehuwde ambtenaren’.
De oerversie van het gebouw kende nog geen vleugels en oogde als een groot landhuis met een boogvormige ingang midden 
voor. In 1930 werd de linkervleugel in gebruik genomen, waarin zich ook de latere hoofdingang bevond. Deze vleugel bevatte een kleine toneelruimte die ook als bar te gebruiken was; de zaal in deze vleugel was feestzaal, leeszaal, conversatiezaal. Aan de achterzijde werd in een houten aanbouw een kegelbaan aangelegd. Aan de voorzijde kwam een ruim terras.
In 1926 veranderde er het nodige in het dorp Radio Kootwijk: de personeelswoningen aan de huidige Turfbergweg waren afgebouwd en de telegrafisten vertrokken vanwege de komst van de radiotelefonie van het zendstation. Daarmee kwam het Tehuis, ook wel ‘het ambtenarengebouw’ genoemd, beschikbaar voor het gebruik als hotel: Hotel Radio.
Henderikus (Drikus) Beekman (1880-1968 was vanaf 1904 werkzaam als kruidenier en kantinehouder in de legerplaat Stroe en later in Harskamp . In 1918 verhuisde hij naar het barakkendorp om daar ‘de cantine’ te beheren. Zo behoorde Beekman tot de eerste bewoners van het barakkendorp en zijn dochter Hermina Johanna Alida (Mienie, later: Miep) Beekman (1922-2006) was een van de eerste baby’s aldaar, samen met Beitske van der Meulen (1923-2010) en Ada van Deelen (1924-2011), die er ook geboren werden. In 1926 bleek Drikus Beekman de aangewezen persoon om de uitbater (geen eigenaar!) te worden van Hotel Radio. Hij zou dit tot 1943 blijven doen. De nieuwe horecafunctie betekende niet dat het hotel geen ‘PTT-hotel’ meer was. Integendeel, tot in lengte van dagen werden er werkconferenties gehouden en logeerden er hoge functionarissen; tot ver in 
de jaren vijftig woonden er ongehuwde werknemers. In de oorlogsjaren werd het Hotel bezet door de Duitsers die ook aan de rechter-zijde een vleugel aanbouwen met een vijftiental kamers, alsmede in het verlengde van de linkervleugel de drie latere dienstwoningen. Na 1945 trad de Barnevelder Jan Jentje Hornstra (1915-2006) aan als directeur. Het herstellen van de schade die de bezetter had aangericht en het bieden van onderdak aan de werkers die het radiostation weer moesten opbouwen zal zijn hoofdtaak zijn geweest.
Per 1 mei 1947 werd de exploitatie van Hotel Radio ter hand genomen door het echtpaar Middelveen. Evert Remmelt Middelveen (1918-1999) en Augusta (Guus) Middelveen- Kamphuis Suermondt (1916-1983) vestigden zich met twee zoons in Radio Kootwijk en zouden tot 1972 aan het
bewind blijven. Aan hen de taak om enerzijds verhuurder PTT ter wille te zijn en anderzijds de zaak commercieel draaiende te houden. In het contract met de verhuurder werd niet alleen vastgelegd dat mevrouw Middelveen verplicht was daadwerkelijk in het bedrijf mee te werken, maar ook dat de huurder ervoor zorg te dragen had dat er steeds ‘voldoende accommodatie beschikbaar was voor PTT-personeel’ en voor ten behoeve van ‘dienstdoeleinden te Kootwijk-radio verblijvende personen’. Ook moest het personeel ‘voor een aantal consumpties recht hebben op gereduceerde prijzen, vast te stellen door de verhuurder’, wat erop neerkwam dat er voor weinig geld gegeten en gedronken kon worden. En ten slotte: ‘Het personeel van het radiostation en de hen vergezellende personen hebben zonder betaling recht op het gebruik maken van de terrassen, caféruimte, kegelzaal etc.’ Dat betekende in de praktijk dat Middelveen voor de commerciële exploitatie nooit over alle
faciliteiten kon beschikken. Zeker in de periode van de wederopbouw, toen het Hotel weer een positie moest zien te verwerven, zal dat niet meegevallen zijn. Telkens als er een feestavond was, moest de bar in de toneelruimte worden afgebroken. Bij conferenties en congressen was de zaal niet beschikbaar voor de overige gasten. Toch adverteerden de Middelveens (contractueel verplicht voor duizend gulden per jaar) op zakkammetjes en ander promotiemateriaal met de zelfbedachte leuze: ‘Het hotel voor u, uw gezin en uw hond’. Aan het eind van de jaren zestig bleek dat het Hotel dringend aan modernisering toe was. Hoewel de plannen klaar lagen, werd na een directiewisseling bij de Rijksgebouwendienst besloten dat de hoge kosten een te groot obstakel vormden. In 1972 werd definitief de beslissing genomen af te zien van de verbouwing (in afwachting van de beslissing was het Hotel al sinds 1 juli 1972 gesloten). Uitbater Middelveen heeft daarna nog met succes tegen de PTT geprocedeerd wegens het niet nakomen van gemaakte afspraken. Hoewel de familie Middelveen, met sinds 1950 drie zoons (Wolter, Remmelt en Robert), een belangrijke rol speelde in het Radio-Kootwijkse leven, hoorden ze er als niet- PTT’ers, zeker voor hun eigen gevoel, nooit helemaal bij. De jongens Middelveen deden wel mee aan de sociale activiteiten (het jeugdtoneel bijvoorbeeld) en trokken op met de andere Radio-Kootwijkse jongeren, maar vanwege hun functie en het drukke horeca-leven stonden hun ouders daar enigszins buiten. De Middelveens kregen ook geen gratis busabonnement. Anderzijds lieten ze wel oogluikend toe dat de Radio-Kootwijkse jeugd op regenachtige vakantiedagen de kegelbaan gebruikte (en een flesje prik kon er soms ook nog wel af). Sociaal gezien en qua opleiding en achtergrond stonden ze nu eens centraal en dan weer aan de zijkant van het sociale leven.
Begin jaren zestig werd de oude hoofdingang bij de achterliggende ruimte getrokken, waarmee niet alleen een eetzaal werd gecreëerd voor middelgrote groepen, maar ook het kenmerkende concept van Luthmanns ontwerp werd vernietigd. De fraaie boogconstructie verdween en daarmee was er, ook door de voorgaande verbouwingen, van het oorspronkelijke concept weinig over.
Na de definitieve sluiting van het Hotel werden er tijdelijke kantoren ingericht voor ambtenaren van de PTT Radiodienst. Vanaf 1976 werd er wel verbouwd, niet voor een vernieuwde hotelfunctie, maar ten behoeve van het gebruik als kantoor en als personeelsrestaurant. Eind 1977 en begin 1978 keerden de ambtenaren die tijdelijk in noodgebouwen waren ondergebracht terug en werd het voormalige Hotel in gebruik genomen als ‘Leidinggevend en administratief centrum van de hoofdafdelingen radio en algemene dienst van het Directoraat Kabel- en Radioverbindingen’, kortweg: Gebouw H. Deze dienst zou daar tot voorjaar 1986 blijven zitten.
WAT GEBEURDE ER IN HOTEL RADIO?
Het Hotel speelde een belangrijke rol in het leven van de Radio-Kootwijkers. Naast de kegelavonden, de Sinterklaasviering en de jaarlijkse herdenking van 28 februari 1928 (de ingebruikneming van de telefoonverbinding met Indië) op de laatste zaterdag in februari, werden er jubilea gevierd en afscheidsrecepties gehouden. De jaarlijkse februari-avond (die soms ook begin maart viel) werd groots aangepakt. Voorafgaand aan het bal na, onder leiding van een dansmeester, traden er artiesten op. Vaak was dat de eigen toneel-vereniging, niet zelden waren het landelijk bekende artiesten. In 1938 kwam het ensemble ‘De Rarekiek’ van de jonge Wim Sonneveld naar Radio Kootwijk. Het artistieke niveau kon per jaar verschillen: er waren revue- achtige programma’s, er was variété, of de Apeldoornse countryzanger Ben Steneker (1935) die in Gebouw G werkte, maar het geavanceerde poppentheater van Bert Brugman (1896-1992) die met behulp van geluidsopnamen hele opera’s enscèneerde, was van grote klasse.
Naast de huisvesting van ongehuwde ambtenaren, stagiaires, volontairs, PTT-directies die op bezoek waren of werkconferenties hielden, en het gelegenheid beiden voor de PTT-cursussen en de acteer- en regisseurscursussen, had het Hotel door de jaren heen tal van binnen- en buitenlandse gasten. Radio Kootwijk was geliefd vanwege de bijzondere ligging, de rust en de vele mogelijkheden om te wandelen en te fietsen. Het Hotel bood als extra voorzieningen de kegelbaan, de tennisbaan (overdag voor de hotelgasten, ‘s avonds voor de Radio-Kootwijkers), de kinderspeeltuin en de paardenstal. In de periode Middelveen kwam de Amsterdamse manegehouder Frits Bushoff ieder jaar zo’n zes à acht weken met 24 paarden naar Radio Kootwijk. Stalhouder Blonk begon elke ochtend tussen 05.00 en 06.00 uur met het voederen, opzadelen en buiten zetten van de menagerie, waarna om 09.00 uur de dagtrip kon beginnen richting Loenen, de Hoge Veluwe of het Kootwijkerzand. Voor Radio-Kootwijkse jongens was er nog weleens wat bij te verdienen als stalknecht. De klandizie bestond voor een deel uit Amsterdamse ruiters uit de manege van Bushoff.`Verder was het bestand aan hotelgasten zeer divers. Radio Kootwijk was geliefd bij diplomaten die soms maandenlang bleven, maar ook bij Haagse politici (het gezin van De Gaay Fortman sr.), journalisten (onder wie de latere hoofdredacteur van de Volkskrant drs. J.M.M. van der Pluijm) en bij niet op Kootwijk gestationeerde (oud-) PTT’ers. In de eerste helft van 1951 kwamen 12.500 KNIL-militairen en hun gezinnen (KNIL.: Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger) vanuit Indonesië naar Nederland. Enige tientallen van hen kwamen met de bus uit Apeldoorn en namen hun intrek in Hotel Radio, waar ze zelf kookten. Hotelhouder en chef-kok Middelveen heeft de kennis van de Indische keuken die hij zo heeft opgedaan in latere jaren goed kunnen gebruiken.
HOE HET AFLIEP
Nadat halverwege de jaren zestig het verenigingsleven een geduchte knauw had gekregen door de opkomst van de televisie en het toenemend bezit van eigen gemotoriseerd vervoer, leidden nieuwe ontwikkelingen tot het einde van het oude Radio Kootwijk. In de jaren zeventig namen de activiteiten op het zendstation af en werden er verschillende diensten uit andere delen van het land naar Radio Kootwijk overgeplaatst. Dat bracht ook een aantal nieuwe bewoners naar het dorp – geen radiopioniers of mensen die in de traditie van het zendstation waren opgegroeid, maar nieuwkomers die er, doorgaans in het Hotel Radio 2005 Hotel Radio 2014 werden geplaatst, veel dienstauto’s die hard door het dorp reden. Geen ambtenaren die een boterham van huis meenamen, maar moderne werknemers die kroketten bij de lunch verlangden. Voor de oude Radio-Kootwijkers was het duidelijk dat zowel op het bedrijf als in het dorp de glorietijd voorbij was. Alles werd minder, en zo niet minder dan toch anders. Een aantal nieuwkomers wist goed in te burgeren in de Veluwse contreien. Zij zouden mede de basis leggen voor het nieuwe Radio Kootwijk dat in de slotfase en na de uiteindelijke sluiting van het zendstation in 1998 gestalte kreeg.
Op zondagochtend 19 maart 2006 omstreeks 02.00 uur woedde er in Hotel Radio een grote brand. Het al lang niet meer gebruikte gebouw werd bewoond door een anti-kraakwacht. Doordat de brandweer met haar eigen auto’s de putdeksels van een groot waterreservoir afdekte, was er tekort aan bluswater en werd het monumentale gebouw grotendeels verwoest. Brandstichting werd niet uitgesloten, maar het bewijs, een dader en een motief werden niet gevonden.
Een “kijkje“door de ruïne van gebouw F in 2014.
Op 29 april 2006 onderging Gebouw F hetzelfde lot. Ook daar was anti-kraakbewoning. De brandmelder was defect en stond op de lijst om gerepareerd te worden. De verzekeringspremie die drie weken daarvoor opnieuw was afgesloten, naar aanleiding van de brand in het Hotel, werd door de beheerder gebruikt om de gas- en electriciteits rekening te betalen. Deze twee branden vonden plaats in een periode dat er veel inbraken en vernielingen plaatsvonden. Ze luidden het definitieve einde in van bijna negentig jaar Radio Kootwijk. Het werd tijd voor een nieuwe periode, een nieuwe bestemming, een tweede leven voor het voormalige zendstation en het dorp.
Bewerking: Redactie TZZ 09-2017
HOTEL RADIO EEN TREURIGE RUÏNE
HOTEL RADIO EEN TREURIGE RUÏNE
Nevenstaand informatie-bord werd eind 2007 door de Dienst Landelijk Gebied in het front van de geblakerde bouwval geplaatst. Het nood-dak was toen net aanbesteed.
Medio maart 2014 luchtte Gerjan Crebolder, oud archivaris bij de gemeente Barneveld , zijn hart in een artikel met bovenstaande titel. Medio maart 2006 brandde het Hotel Radio na brandstichting geheel af. Sindsdien is er naar dit gemeentelijk monument geen poot uitgestoken. Wilt u hier meer over lezen, Klik op: Hotel Radio een treurige ruine 15-03-2014
_________________________________________________________________________________________________
_
Vijf jaar wachten, maar einde is nabij…….
Geplaatst op 19 maart 2011. Laatste update19 maart, 22:20 2011, foto jwu
RADIO KOOTWIJK – Afgelopen nacht was het precies vijf jaar geleden dat het voormalige hotel-restaurant Radio Kootwijk door een uitslaande brand zwaar werd getroffen. Sindsdien wacht het geblakerde karkas op herstel en heropening als hotel, restaurant, grand-café of een combinatie daarvan. Sinds kort met een plek op de gemeentelijke monumentenlijst als troef.
Eigenaar Staatsbosbeheer legt momenteel de laatste hand aan een tender die voor het gebouw en het beheer ervan wordt uitgeschreven. Volgens plan moet die in mei of juni van start gaan, zegt Jos Overman van het kernteam van Staatsbosbeheer voor de herontwikkeling van Radio Kootwijk. Na het openstellen van de tender kunnen mogelijke initiatiefnemers zich met een plan inschrijven voor het voormalige hotel. Overman hoopt later dit jaar met een geschikte kandidaat naar een architect te kunnen stappen, om samen het ontwerp te maken voor de restauratie en gedeeltelijke herbouw van het hotel. ,,Dan duurt het vast nog wel even voor we het openingslint kunnen doorknippen. Ideaal gesproken zou het hotel eind 2012 of in de loop van 2013 weer in gebruik kunnen worden genomen”. Voor Radio Kootwijk is het hotel van groot belang. Niet alleen kunnen bezoekers er straks een overnachting boeken, maar volgens plan moet het hotel ook een rol spelen bij de catering op het voormalige zendercomplex, waar diverse gebouwen een andere functie krijgen, met onder meer plek voor evenementen.
Inmiddels heeft het college van burgemeester en wethouders van Apeldoorn besloten het gebouw op de gemeentelijke monumentenlijst te zetten. Niet bijzonder genoeg voor de rijkslijst, zoals bijvoorbeeld het hoofdgebouw en de watertoren (alledrie van architect Julius Maria Luthman), maar desondanks waardevol, zeker voor het ontstaan en de geschiedenis van Radio Kootwijk.
Het hotel werd in 1921 gebouwd als tehuis voor vrijgezelle ambtenaren. Dat was al kort na de eerste bouw in Radio Kootwijk. Vijf jaar later werd het gebouw veranderd in een hotel-restaurant, omdat de meeste woningen in Radio Kootwijk inmiddels waren opgeleverd en de eerste lichting ambtenaren die alleen nog de telegraafmachine bedienden weer was vertrokken. Desondanks logeerden er nog regelmatig werknemers van het zendstation.
In 1928 werd het hotel uitgebreid met een grote vleugel, waarin een grote eetzaal en een feestzaal werden ondergebracht die nodig was voor het grote herdenkingsfeest in 1929 voor de viering van de eerste radioverbinding met Nederlands-Indië. In de oorlog voegden de Duitsers nog een vleugel aan de oostzijde en een keuken toe, die later werd omgebouwd tot een drietal woningen.
Gelukkig voor Staatsbosbeheer en de Apeldoornse cultuur-historie is kort voor de verwoestende brand van vijf jaar geleden een nauwgezet monumentenonderzoek gehouden in en om het gebouw. Daarin zijn veel details beschreven en gefotografeerd, waardoor de restauratie een stuk gemakkelijker zal worden. Het onderzoek prijst het gebouw om zijn schilderachtige hoofdvorm, bijzondere materiaalgebruik en prominente ligging. Daardoor is het hotel een markant onderdeel van het zendcomplex.
NB. De termijn waar binnen de goedkeuring van het bestemmingsplan RKwk zou moeten plaatsvinden lijkt elastiek.. Wordt het 2015 ? De SWMA wordt bedankt ….!!! (jwu)
Hotel Radio in 2014 (foto: jwu)
Hotel Radio in 2004 (foto; jwu